Trouwen is een te grote rompslomp?!

Er zijn dit jaar al meer mensen wettelijk gaan samenwonen dan dat er getrouwd zijn.

In de eerste helft van dit jaar trouwden 24.372 Belgen en 32.510 landgenoten kozen voor wettelijk samenwonen. Jimmy Kets

In de eerste helft van dit jaar lieten 32.510 Belgen bij de gemeente registreren dat ze wettelijk samenwonen, terwijl er amper 24.372 trouwden. Zo kozen voor het eerst in ons land meer mensen voor wettelijk samenwonen dan voor trouwen.

De reden? ‘Een minderheid van de samenwoners is tegen het huwelijk gekant. Bijvoorbeeld omdat hun eigen ouders of zijzelf eerder gescheiden zijn. Maar het gros heeft geen principiële bezwaren. Ze hebben misschien al een kind en een huis, dat ze verbouwen, en in al die drukte is er geen tijd om een groot feest te organiseren’, zegt de Antwerpse sociologe Vicky Lyssens-Danneboom, die in opdracht van de Universiteit Antwerpen (UA) samenwonende stellen gaat interviewen. Doel: achterhalen waarom deze maatschappelijke verschuiving plaatsvindt.

Pure formaliteit?

Het gaat dus veeleer om uitstelgedrag, zegt Lyssens. ‘Men wil wel trouwen, maar het komt er niet meer van. Vroeger trouwde men van thuis uit, en betaalden de ouders voor het feest. Nu moeten ze het veelal zelf betalen, maar ze hebben daar voorlopig het budget niet voor.’

‘Als we zeggen dat ze ook een simpel burgerlijk huwelijk kunnen sluiten op het gemeentehuis, vinden ze dat geen goed plan. Blijkbaar hoort het er bij dat je in stijl trouwt, met alles erop en eraan, en juist daar zien ze tegenop.’

Om wettelijk samen te wonen, moet je ook naar het gemeentehuis. ‘Maar dat is anders’, zegt Lyssens. ‘Je hebt er geen getuigen bij nodig, er worden geen vragen gesteld, en er komt niets bij kijken. Men ziet dat als een pure formaliteit, die ze tussen de soep en de patatten kunnen doen.’

Velen denken dat een samenwoonovereenkomst evengoed beschermt als een huwelijk. Dat is fout, zegt de Antwerpse jurist Frederik Swennen, ook verbonden aan de UA. ‘Als een van beide partners overlijdt, heeft de overlevende geen recht op een overlevingspensioen. Dat is nu minder aan de orde dan vroeger, toen er meer moeders aan de haard waren, maar toch. Samenwonende vrouwen die minder gaan werken om voor de kinderen te zorgen, hebben ook geen recht op alimentatie na een relatiebreuk. Er is hooguit één jaar overbrugging.’

Ook tijdens het samenleven zelf is er een verschil: ‘Tijdens een huwelijk moeten beide partners in principe bijdragen in verhouding tot hun inkomsten. De meeste wettelijke samenwoners regelen alles fifty-fifty. De meest verdienende kan zo meer geld opzij zetten.’

Lyssens-Danneboom zegt dat de wettelijke samenwonenden die ze al interviewde, niet bij die verschillen stilstaan: ‘Als je hen met die nadelen confronteert, zeggen ze: o ja! Maar ze gaan ervan uit dat het hen niet zal overkomen.’

Om het onderzoek te vervolledigen, is de Universiteit Antwerpen op zoek naar nog meer mensen die wettelijk samenwonen. U kan zich melden bij onderzoekster Vicky Lyssens-Danneboom.

De Standaard – Auteur: Veerle Beel