Welke aspecten beïnvloeden de kwaliteit van een scheiding?

Een goede scheidingsovereenkomst kenmerkt zich door duidelijkheid, volledigheid, een grote mate van detail, correcte eenduidige formuleringen, een fiscale optimalisatie. Maar tijdens de periode dat er aan de overeenkomst wordt gewerkt zijn er ook de relationele en emotionele aspecten. Deze zijn immers niet weg te denken, ze maken bij een scheiding er inherent deel van uit.

Scheiden: een ingrijpende gebeurtenis, het einde van wat is geweest en het begin van het onbekende. Het hoeft weinig woorden om te zeggen dat het beëindigen van een relatie een stressvolle gebeurtenis is. Een scheiding grijpt immers diep in; zowel op je eigen leven, op het leven van je kinderen, in je sociale leven.

Je leven staat tijdelijk op z’n kop, maar scheiden heeft zeker ook een invloed op je verdere leven. Of die invloed negatief of positief is, wordt grotendeels bepaald door de wijze hoe de scheiding verloopt en zijn beslag krijgt. Is het een strijd in de vorm van een vechtscheiding of slaagt het koppel erin om samen met een bemiddelaar tot een overeenkomst te komen.

Vechtscheiding

Bij een vechtscheiding (scheiding onherstelbare ontwrichting) gaat elk voor het grote gelijk en wordt men finaal geconfronteerd met een opgelegd vonnis waarin men zelden datgene terugvindt wat je voor ogen had en verhoopte. De tijd die het neemt is slopend en vergt veel energie, de kostprijs is aanzienlijk en elke partner heeft de kosten van zijn/haar adviocaat.

Onderlinge toestemming

Bij een scheiding met onderlinge toestemming maken partners hun eigen overeenkomst; omdat dit geen gemakkelijke zaak is en men veelal niet weet wat er hoe kan geregeld worden is het aangewezen om beroep te doen op een derde onafhankelijke partij: de bemiddelaar.

Voordelen van bemiddeling

Een bemiddelde overeenkomst heeft immers tal van voordelen:

• De tijd die nodig is om tot een vergelijk te komen heb je zelf in handen,
• De kostprijs is op voorhand gekend (forfait) en wordt gedeeld tussen beide partners,
• Omdat het jullie overeenkomst is wordt het beter gedragen en heeft de overeenkomst een duurzaam karakter.
• Maar vooral komen partners samen tot hun oplossingen. We streven naar een consensus en als dat niet mogelijk is naar een compromis dat aanvaardbaar is en waarmee men goed kan leven.
• Met een goede deskundige begeleiding komen alle aspecten van een scheiding aan bod en wordt er gericht gewerkt voor het nemen van de juiste beslissingen.

Met wat rekening houden in een scheidingsovereenkomst?

In een regeling van de scheiding dient er rekening gehouden met tal van elementen en is het zaak om de juiste beslissingen te nemen op maat van de partners. Het al of niet aanwezig zijn van een huwelijkscontract of samenlevingscontract is vaak richting gevend. In een opdeling van de aandachtspunten gaat het dus onder meer over:

• Juiste juridische formuleringen
• Zorgen voor een goede ouderschapsovereenkomst bestaande uit:
  • Duidelijkheid over de gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag,
  • Een verblijfsregeling met flexibiliteit als uitgangspunt maar met een  goed uitgewerkte regeling als fallback-scenario,
  • Een berekende kostenregeling die stoelt op volledigheid en rekening houdt met de financiële draagkracht van de ouders,
  • Een fiscale regeling ook zodat maximaal wordt gerecupereerd wat kan worden gerecupereerd aan personenbelasting,
  • Een ouderschapsplan met concrete praktische afspraken en engagementen van vader en moeder in het belang van het kind
• Materiële aspecten: over verdeling van de financies, de inboedel, eventuele levens- en groepsverzekering, pensioen, schulden, voertuigen, belastingen. De gezinswoning heeft in dit deel een belangrijke plaats, immers welke bestemming wordt eraan gegeven en wat met de hypothecaire lening, de eventuele meer-inbreng door een partner, ontvangen erfenissen en schenkingen. Wordt het eigendom verkocht, neemt één van de twee het over of houden ze het samen en zo ja onder welke voorwaarden en welke regeling voor onder meer de eigenaarskosten.
• Zorg voor elkaar. Ook na de scheiding? Voor gehuwden die uit de echt scheiden kan dit het geval zijn. We praten dan over het tijdelijk betalen door één partner van een persoonlijke uitkering aan de andere partner. Er zijn verscheidene vormen mogelijk en fiscaal zijn er mogelijkheden om dit te optimaliseren in beider belang.

Maar met een scheiding zijn ontegensprekelijk ook aspecten verbonden die niet in de overeenkomst worden vervat maar een belangrijke rol spelen in het scheidingsproces. Ik heb het over:

• Emoties voor, tijdens en na de scheiding
• Maatschappelijke rollen: Ex-partner maar blijvend vader of moeder. Hoe moet het nu verder met de gemeenschappelijke vrienden, met de schoonfamilie?
• Wie ben ik nu? Wie ben ik nog maar? Wie wil ik worden? Het gaat over je identiteit: wie ben ik echt en hoe sta ik nu in het leven en waar wil ik naartoe met mijn toekomst. Nazorg is hierbij belangrijk. Zelfzorg is vaak onvoldoende om de zware klap van een scheiding te verwerken. Immers de partner die al met zijn/haar nieuw leven bezig is (nieuwe relatie) loopt mijlenver voorop ten opzichte van de andere partner die vaak verwezen achter blijft. In een bemiddeling wordt dit vaak besproken en uitgepraat zodat er opnieuw perspectief is.

Loslaten

Zoals ik in aanvang schreef: een scheiding is een ingrijpend proces dat je wereld verandert, hoe je in het leven staat, het verandert ook verhoudingen en relaties. Loslaten is dan ook een sleutelwoord; maar het is o zo moeilijk. Afscheid nemen is moeilijk; het vergt tijd. Maar de tijd op zich doet weinig, het is belangrijk wat je in die tijd doet. Het is opnieuw vooruit kijken, het is wensen en mogelijkheden aftasten, ‘alleen’ beslissingen nemen, het is groeien en meedeinen op de golven van gebeurtenissen waar je niet altijd vat op hebt.