Scheiden en de woonbonus

Afhankelijk van hun specifieke situatie en de fase waarin het scheidingsproces zich bevindt, kunnen koppels in scheiding ook ‘geraakt’ worden door de effecten van de wijziging aan de woonbonus.

We ontvangen via diverse kanalen vragen van koppels die niet bij NEO Bemiddeling klant zijn over hoe het nu verder moet. Hoe moet dat bij overname van de gezinswoning? Kan ik nog heropnemen? Wat als ik tijdens de scheidingsperiode met de bank de looptermijn heb heronderhandeld? Wat als…?

We zijn geen ombuds, alhoewel we regelmatig zo door koppels worden gezien. Omdat onze NEO website zo duidelijk is over alle thema’s ivm scheiding, denken koppels in scheiding dat ze ook met al hun vragen bij ons terecht kunnen voor antwoorden op vragen die ze bij collega-bemiddelaars, notarissen of advocaten niet bekomen. 

Dus concreet over de woonbonus, verwijzen we de koppels naar nuttige informatie op maat, te vinden via de website van de Vlaamse Belastingdienst (VLABEL).
Specifiek via deze link is er concrete praktische informatie over de tariefwijziging van de registratie belasting en over het uitdoven van de woonbonus vanaf 2020.
Ook is er een nuttige link naar veel gestelde vragen.

Tot slot maken we koppels  attent op nuttige commentaar van Lieven Van Belleghem van Kluwer, dat we hierna weergeven:

Geen wijzigingen voor bestaande leningen (noch voor een herfinanciering)
Belangrijk is in ieder geval dat Vlabel bevestigt dat er voor bestaande hypothecaire kredieten “eigen” woning niets wijzigt. De kredietnemer behoudt alle voordelen verbonden aan die kredieten (zie de vragen 2.1 en 2.2). Idem wanneer een bestaand krediet wordt geherfinancierd (zie vraag 2.8). In dat geval behoudt men alle voordelen verbonden aan de oorspronkelijke lening. Wordt evenwel een bestaand krediet niet alleen geherfinancierd, maar wordt er (vanaf 1/1/2020) tevens een extra-bedrag ontleend (bijv. om een verbouwing te financieren), dan zal wel enkel het gedeelte van het krediet dat verhoudingsgewijs betrekking heeft op de herfinanciering verder voor enige vermindering in aanmerking komen.

Behoud van de woonbonus bij pandwissel (ook vanaf 2020)
Wij zijn huidige “eigen” woning verkoopt met het oog op het verwerven van een andere “eigen” woning, maar de bestaande lening (met recht op de “oude” of met recht op de “geïntegreerde” woonbonus, en die ten laatste is aangegaan in 2019) behoudt via pandwissel (hypotheekoverdracht) zal ook vanaf 2020 nog gebruik kunnen maken van de Vlaamse fiscale fictie die stelt dat, alhoewel de lening oorspronkelijk was aangegaan voor de vervreemde woning, zij vanaf de hypotheekoverdracht toch geacht wordt te zijn aangegaan voor de nieuw verworven “eigen” woning én met behoud van de “oude” voordelen (= “oude” woonbonus of “geïntegreerde” woonbonus), en dat is uiteraard bijzonder goed nieuws (zie vraag 2.9) (zie over de pandwissel met behoud van de “oude” woonbonus: Praktische Belastingservice 2019, blz.633).

Geen voordeel bij verlenging looptijd krediet
Een relatief belangrijke maatregel is wel dat wie een t.e.m. 2019 aangegaan krediet (al dan niet via interne of externe herfinanciering) vanaf 2020 qua looptijd verlengt, slechts recht zal hebben op enige belastingvermindering tijdens de initiële looptijd van dat krediet, zoals die geldt of gold op 31 december 2019. Tijdens de toegevoegde looptijd is er dus niet langer recht op enige vermindering (zie vraag 2.7 - opmerking: bij een verlenging die nog wordt doorgevoerd in de loop van dit jaar zal er wel nog recht zijn op vermindering t.e.m. de nieuwe einddatum). Opmerking: een soortgelijke maatregel werd in Wallonië reeds genomen in 2015.

Nog slechts woonbonus indien akte lening ten laatste 31 december 2019
Belangrijk is vervolgens te weten dat enkel de hypothecaire woonkredieten aangegaan ten laatste op 31 december 2019 nog in aanmerking kunnen komen voor de Vlaamse geïntegreerde woonbonus. Voor “nieuwe” hypothecaire kredieten geldt de datum van de notariële akte, voor een wederopname (op basis van een bestaande hypothecair gewaarborgde kredietopening) geldt de datum van de aanvaarding van het kredietaanbod (zie vragen 2.3 en 2.6).

Op basis van de wetgeving 6e Staatshervorming zal er voor die kredieten recht zijn op de geïntegreerde woonbonus, voor de betalingen gedaan vanaf het moment dat de woning waarvoor het krediet is aangegaan kwalificeert als “eigen” woning. De fiscale “eigen” woning is de woning die men zelf betrekt, of die men niet zelf betrekt wegens sociale of professionele reden, of die men nog niet betrekt wegens wettelijke of contactuele belemmeringen of wegens de stand van de bouw- of verbouwingswerkzaamheden. Het is in die context dus niet noodzakelijk dat de woning reeds betrokken zou worden of zijn op 31 december 2019 (zie vraag 2.4).  

Eventueel aanvankelijk federaal langetermijnsparen en slechts naderhand woonbonus
Het is zelfs mogelijk dat de ten laatste in 2019 aangegane lening aanvankelijk niet in aanmerking komt voor de Vlaamse geïntegreerde woonbonus, maar wel voor de federale vermindering langetermijnsparen en de intrestaftrek (bijv. omdat men nog een andere woning bezit die, in afwachting dat de nieuw verworven woning kan worden betrokken, nog steeds wordt bewoond; of nog omdat de verworven woning aanvankelijk wordt verhuurd en niet zelf betrokken, zonder dat er in dat geval wettelijke of contractuele belemmeringen zijn om dat te doen – vb. kind koopt een appartement, maar blijft voorlopig nog bij de ouders woonachtig; in dat geval aanvankelijk federale voordelen en naderhand, zodra het appartement toch zelf wordt betrokken, Vlaamse geïntegreerde woonbonus).

Geen wijziging bij samenloop van leningen
Tenslotte nog opmerken dat er niets verandert aan de regeling inzake de samenloop van een vanaf 2016 (en dus nu: t.e.m. 2019) aangegane lening met recht op de geïntegreerde woonbonus met een eerder aangegane lening.  In dat geval kan de kredietnemer zijn “oude” lening blijven aangeven (en de vanaf 2016  t.e.m. 2019 aangegane lening voorlopig nog niet), om pas met de aangifte van de vanaf 2016 t.e.m. 2019 aangegane lening te starten vanaf het inkomstenjaar volgend op het jaar waarin de “oude” lening volledig is afgelost; zodra de vanaf 2016 aangegane lening wordt aangegeven vervalt wel iedere voordeel voor de eerder aangegane lening (zie vraag: 2.5 – en ook: Praktische Belastingservice 2019, blz.655).

Goed geïnformeerd de best mogelijke beslissingen nemen

Neem contact met ons op voor het maken van een afspraak.

Keuze uit 3 mogelijkheden, nu enkel nog de stap zetten: 

Bronvermelding foto: JPstock / Shutterstock.com

Je relatie met je (ex) partner staat onder druk en hunkert naar harmonie!  Weet je niet hoe je dat nog kan bereiken?

Met een gesprekje van 5 minuten zet je de eerste stap.