Wat is voor een baby het beste bij een scheiding?

'Een aantal maanden geleden ben ik weggegaan bij mijn vriendin. Ik werk 's nachts, in het dancingmilieu, verdien goed, maar heb een onregelmatig leven. Mijn vriendin kon dat niet aan en was bijzonder jaloers'. Relatiedeskundige Rika Ponnet geeft advies.

Een aantal maanden geleden ben ik weggegaan bij mijn vriendin. Ik werk 's nachts, in het dancingmilieu, verdien goed, maar heb een onregelmatig leven. Mijn vriendin kon dat niet aan en was bijzonder jaloers. We hebben een dochter van vijf maanden en sinds zij er is, zijn de ruzies volledig geëscaleerd. Voor het minste belde ze mij in paniek. Ik ben alleen gaan wonen, zij is ingetrokken bij haar moeder. Voor onze dochter werken we een regeling uit. Ik denk dat het best is dat zij bij haar mama woont. Mijn ex-schoonmoeder zegt dat stabiliteit op één adres het beste is. Ik wil mijn verantwoordelijkheid opnemen, maar gezien mijn werk kan een week-weeksysteem niet. Ik heb intussen een andere vriendin, wij willen gaan samenwonen. Betrek ik haar wel of niet bij de opvoeding en wordt dat voor mijn dochter niet erg ingewikkeld?

Na een relatiebreuk je leven opnieuw opbouwen, met aandacht voor het welzijn van alle betrokkenen, is geen sinecure. Je beseft dat, wat al bijzonder positief is. In je verhaal voel ik dat je eerste zorg je dochtertje is, en terecht. Zij bevindt zich in de meest kwetsbare situatie en goede afspraken zijn wezenlijk voor haar ontwikkeling. In eerste instantie is het belangrijk om het contact met je ex (en bij uitbreiding haar moeder) optimaal te houden. Dat betekent vooral jullie relationele problemen los kunnen zien van jullie ouderrol. In jouw verhaal zal dat betekenen je ex ten dele tegemoetkomen in haar nood aan nabijheid en bevestiging, haar angsten door duidelijke afspraken en een eerlijke communicatie zo veel mogelijk temperen. Dat start bij een goede regeling, die op een soepele manier in de tijd herbekeken kan worden. Een kind van zes maanden heeft nu eenmaal andere behoeftes dan een kind van zeven of zestien. Elkaar jaarlijks zien om de bestaande regeling te evalueren lijkt me ideaal. In tegenstelling tot wat je ex-schoonmoeder denkt, weet men nu, door onderzoek, dat een baby, peuter of kleuter er het best bij vaart als het zijn beide ouders zeer vaak ziet, waardoor het met beiden een veilige band kan opbouwen.

Niet het frequente wisselen is moeilijk, wel het feit dat een van de ouders er telkens een lange tijd niet is. Een goede regeling voor je dochter zou kunnen zijn dat ze bij haar mama woont en jij haar regelmatig bij je hebt. Regelmaat brengen in die afspraken is belangrijk. Gezien je nachtwerk zou het bijvoorbeeld perfect kunnen dat jij om de twee dagen je dochter na de middag een aantal uren ziet of haar ophaalt in de crèche en er dan bij bent tot ze naar bed gaat. Op die manier leert ze je echt kennen. Simpel gezegd kan je stellen dat voor een kind als haar een dag in tijd aanvoelt als een week, waardoor die frequente zorgmomenten ideaal zijn. Naarmate ze opgroeit, kunnen de wissels meer gespreid worden in tijd, waarbij het belangrijkste sowieso de duidelijkheid is, het feit dat het komen en gaan van papa en mama een zekere logica volgt.

Of en hoe je je nieuwe partner betrekt bij de opvoeding van je kind, zal uiteraard sterk samenhangen met hoe jullie relatie verloopt en hoe zij staat tegenover zorg voor je dochter. Blijft die relatie, dan zal je vriendin mettertijd uiteraard een rol van betekenis in het leven van je dochter spelen. Blijft die relatie niet, dan hoeft dat geen negatieve impact te hebben. We hebben in ons leven allemaal zorgfiguren gekend die niet gebleven zijn en kinderen maken daarin echt wel een onderscheid. In hun hiërarchie staan hun ouders bovenaan, gevolgd door elkeen die in hun leven van grote of kleinere betekenis is.
Besef vooral als vader dat je rol van groot belang is. Al te vaak wordt er nog van uitgegaan dat vaders 'ondergeschikt' zijn aan moeders. Hoe langer hoe meer weet men dat dit niet klopt en dat kinderen, vanaf hun geboorte, het best varen bij een duidelijke aanwezigheid en zorg van beide ouders, of die samen zijn of niet. Door waar mogelijk je ex te ondersteunen en zelf ook maximaal te vaderen, hoeft jullie dochter geen schade te ervaren. Schuldgevoelens, piekeren over de hele situatie, het leidt nergens toe. Een kind goed opvoeden op twee adressen, het is soms complex, maar zeker mogelijk. Uitgaan van die positieve basishouding brengt je het verst.

Seksuologe Rika Ponnet runt het relatiebureau Duet. www.duetrelatiebemiddeling.be